اثر شیب بستر و آرایش پوشش گیاهی بر جریان غلیظ در شرایط آزمایشگاهی

شرایط اقلیمی خشک و نیمه خشک و عدم هماهنگی زمانی بین آبدهی حوضه ها و مصارف، باعث شده تا مدیران آب به کمک فن سدسازی سع? در کنترل و نگه داری از منابع آب های سطح? داشته باشند تا از این طریق بتوانند نیازهای آبی مختلف را با مدیریت و برنامه ریزی تامین کنند. اما همواره رسوبگذاری در مخازن باعث کوتاه شدن عمر مفید سدها می-باشد. جریان های غلیظ از عوامل اصلی انتقال رسوب به مخازن محسوب می شوند که تا بحال عملکرد سدهایی مانند دز، سفیدرود و... را مختل کرده است. جریان های غلیظ علاوه بر کاهش حجم مخازن سدها، با ورود ذرات رسوب باعث افزا?ش سرعت سا??دگ? توربین ها و کاهش بازده آنها و افزایش هز?نههای نگهداری می شوند. همچن?ن م?توانند خطر مسدود شدن آبگ?ر و ?ا آس?ب رساندن به در?چهها?? که برای عبور رسوب طراح? نشده اند را به دنبال داشته باشند. افزایش هزینه تصفیه آب شرب و به خطر افتادن اراضی کشاورزی پایین دست از دیگر تاثیرات منفی جریان غلیظ می باشد. در حال حاضر، سرعت تلفات حجم مخازن در اثر رسوبگذاری در مخازن بیشتر از سرعت ساخت مخازن جدید می باشد. از اینرو افزا?ش عمر مف?د سدها و حفظ حجم ذخ?ره آنها برای تداوم کنترل و بهرهبرداری از آب، در مهندسی منابع آب موضوع? مهم تلقی می گردد. ز?را کاهش حجم مخزن سد، مدیریت بهره برداری را با محدودیت مواجه می سازد. در این تحقیق بمنظور بهره برداری پایدار از منابع آب و مخازن سدها، همچنین جهت کاهش تهدیدهای منابع آب سطحی، به بررسی تاثیر 6 نوع آرایش موانع پوشش گیاهی بر پیشروی پیشانی جریان غلیظ نمکی پرداخته شده است. با توجه به اینکه عواملی مانند شیب بستر و غلظت جریان بر پیشروی جریان غلیظ تاثیرگذار است، آزمایش ها در سه شیب و دو غلظت تکرار شده، و در مجموع 42 آزمایش انجام گرفته است. نتایج نشان می دهد که ایجاد موانع پوشش گیاهی در برابر جریان غلیظ باعث کاهش سرعت پیشانی آن می شود. و آرایش این موانع جهت بهبود عملکرد آنها موثر است و با افزایش شیب بستر از تاثیر آرایش موانع کم می شود. بنابراین، راهکار اساسی جهت کنترل پیشروی جریان غلیظ و افزایش عملکرد آرایش موانع، کنترل جریان غلیظ بر روی شیب ها می باشد.